25. 世 動 妻 爻 抉 主 親 操 井 臼
Thế động Thê hào chủ thân thao tỉnh cửu

(Tuvivietnam – siêu tầm)
Thế động ở Tài thì tự thân lo việc nấu nướng.
Thế lâm Tài động thì tự thân lo bếp núc không được cho đồ ăn.

26. 應 生 財 值 定 然 供 膳 饔 餐
Ứng sinh Tài trị định nhiên cung thiện ung xan
Ứng sinh, Tài trị chắc được cấp dưỡng bữa ăn.
Hào Tài lâm Ứng sinh hợp Thế Thân chủ cung cấp thức ăn. Nguyệt kiến, Nhật thần, động hào đới Thê Tài là môn đồ luân phiên cung cấp thức ăn. Vượng tướng thì hậu đãi, hưu tù thì đạm bạc.

27. 如 索 束 脩 可 把 妻 財 推 究
若 居 伏 地 還 求 朋 友 維 持
Như sách thúc tu khả bả Thê Tài suy cứu
Nhược cư phục địa cầu bằng ưhữu duy trì.
Nếu đòi hỏi bổng lộc thì xét hào Thê Tài
Nếu phục tàng thì tìm bạn bè giúp đỡ.
Phàm xem về việc đòi hỏi bổng lộc dạy học thì lấy hào Tài làm chủ, nếu Tài không xuất hiện thì nhờ bạn bè đòi hỏi mới được.

28. 出 現 不 傷 旺 相 生 身 名 曰 吉
入 空 無 救 休 囚 死 絕 號 曰 凶
Xuất hiện bất thương, vượng tướng sinh Thân giai viết cát
Nhập Không vô cứu hưu tù Tử Tuyệt hiệu viết hung
Xuất hiện không bị thương khắc, vượng tướng sinh Thân tất là cát
Lâm Không chẳng được cứu, hưu tù Tử Tuyệt gọi là hung,
Bói về bổng lộc được hào Tài xuất hiện vượng tướng, Nguyệt kiến, Nhật thần, động hào không thương khắc tất không khiếm khuyết. Nếu Tài hào xuất hiện bị khắc hoặc Tuyệt hoặc Không hoặc Mộ đều chủ không vừa lòng.

29. 變 出 父 爻 書 債 必 然 償 貨 物
Biến xuất Phụ hào thư trái tất nhiên thường hoá vật
Biến thành hào Phụ, giấy nợ tất phải bồi bằng hiện vật.
Tài động hoá Phụ, hoặc Phụ động hoá Tài chủ bổng lộc được tính bằng hiện vật.

30. 化 成 兄 弟 硯 田 定 必 欠 收 成
Hoá thành Huynh Đệ nghiên điền định tất khiếm thu thành
Biến thành Huynh Đệ tiền dạy chắc thu không đủ.
Tài hào hoá Huynh thì có danh mà không có thực

31. 身 空 應 悾 財 福 空 必 然 虛 度
Thân Không Ứng Không, Tài Phúc Không tất nhiên hư độ
Thân Không, Ứng Không, Tài Phúc Không tất nhiên chỉ là giả.
Phàm xem bổng lộc gặp Quái thân lâm Không, Ứng lâm Không, Thê Tài, Phúc Đức đều lâm Không hoặc không xuất hiên trên quẻ,tất chủ không có bổng lộc.

32. 月 剋 日 剋 動 變 剋 恐 受 刑 傷
Nguyệt khắc Nhật khắc, động biến khắc khủng thụ hình thương
Nhật Nguyệt khắc, động biến hào khắc e có hình thương.
Nhật Nguyệt, động biến hào đều hình khắc Thế hào, xem mở lớp dạy học e có điều bất trắc, chủ hung.

33. 鬼 化 財 生 非 訟 則 學 金 休 矣
Quỷ hoá Tài sinh khi tụng tắc học kim hưu hỹ
Quỷ hoá Tài sinh, không kiện cáo thì chẳng có tiền bạc.
Trong quẻ không có hào Tài mà gặp Huỳnh, Quỷ, Văn Thư hoá thành Tài hào sinh hợp với Thế hào thì nên kiện với quan bổng lộc mới có được.

34. 子 連 父 合 因 學 而 才 思 加 焉
Tử liênPhụ hợp nhân học nhi tài tư gia yên
Tử hợp với Phụ, nhờ học mà tài năng gia tăng.
Thế hào nếu suy nhược, Tuyệt, vô khí mà gặp được Tử Tôn động hoá sinh hợp Thế hào chủ tài năng của con em ngày càng tăng tiến.

15. 間 爻 有 動 縱 吉 難 成
Gian hào hữu động túng cát nan thành
Gian hào động, nếu tốt cũng khó thành.

(Tuvivietnam – siêu tầm)

Gian hào động khắc, sự việc trắc trở, trắc trở thì khó thành tựu.

16. 鬼 或 化 兄 備 禮 先 酬 乎 薦 館
Quỷ hoặc hoá Huynh bị lễ tiên thù hồ tiến quán
Quỷ nếu hoá Huynh thì được đem đầy đủ lễ vật trước khi mời về dạy.

Phàm gặp hào Quỷ động hoá Huynh tất được người trước đem lễ mời dạy nên có thể thành việc. Huynh ở Thế Thân cũng như vậy.

17. 世 如 變 鬼 央 人 轉 荐 於 東 家
Thế như biến Quỷ ương, nhân chuyển tiến ư đông gia
Thế như biến thành Quỷ, trung gian tiến cử với chủ nhân.

Hào Quỷ xuất hiện mà Thế lại hoá xuất Quỷ thì được tiến cử nên có thể thành việc, Quẻ không có Quan Quỷ , mà động hào lại biến thành Quan thì ban đầu không có người tiến cử, mà phải có người tiến cử thì việc mới thành.

18. 世 無 生 合 謾 看 白 眼 之 紛 紛
Thế vô sinh hợp mạn khán bạch nhãn chi phân phân
Thế không được sinh hợp thì luôn bị khinh nhờn xem thường.

Ứng không khắc Thế, Phụ Mẫu bất Không, Huynh Quỷ không động mà Nhật Nguyệt, động hào đều không sinh hợp Thế hào , thì việc tuy thành nhưng chủ nhân không kính trong thầy, nên đối xử khinh thường .

19. 福 或 興 隆 會 見 青 衿 之 濟 濟
Phúc hoặc hưng long hội kiến thanh cấm chi tễ tễ
Phúc nếu vượng động thì được học sinh đông đúc.

Xem lớp dạy lấy hào Phúc làm đệ tử, vượng tướng thì đông đúc, hưu tù thì ít ỏi.

20. 衰 逢 扶 起 日 加 負 笈 之 徒
Suy phùng phù khởi, nhật gia phụ cấp chi đồ
Suy mà được phò khởi thì ngày càng thêm đồ đệ[1]

Tử Tôn suy nhược được Nhật thần, động hào sinh hợp, phù khởi thì học sinh ban đầu không đông mà sau khi mở lớp thì ngày càng thêm nhiều.

[1] Nguyên văn có hai chữ “phụ cấp” tức bưng hòm tráp cho thầy.

21. 動 遇 冲 開 時 減 執 經 之 子
Động ngộ xung khai, thời giảm chấp kinh chi tử
Động gặp xung khai, thì giảm bớt đệ tử[1].
Tử Tôn động nếu bị Nhật thần, động hào xung tán thì đệ tử phản thầy mà đi. Nếu bị Thế xung thì thầy đuổi môn đồ.

22. 逢 龍 則 俊 秀 通 明
遇 虎 則 剛 強 頑劣
Phùng Long tắc tuấn tú thông minh
Ngộ Hổ tắc cương cường ngoan liệt
Gặp Long thì thông minh tuấn tú
Gặp Hổ thì cứng đầu ngu độn.
Tử Tôn lâm Thanh Long được Nguyệt kiến sinh hợp mà lại lâm Kim Thuỷthì có đệ tử thông minh phi thường. Nếu lâm Bạch Hổ tấ đồ đệ phần lớn kém cỏi cứng đầu.

23. 陽 卦 陽 爻 居 養 位 座 前 有 劉 恕 之 神 童
陰 宮 陰 象 化 財 爻 帳 後 列 馬 融 之 女 樂
Dương quái Dương hào cư dưỡng vị, toạ tiền hữu Lưu Thứ chi thần đồng
Âm cung Âm tượng hoá Tài hào, trướng hậu liệt Mã Dung chi nữ nhạc
Quẻ Dương hào Dương ở vượng địa , trong học sinh có thần đồng như Lưu Thứ[2]
Cung Âm tượng Âm hoá Tài hào thì sau trướng Mã Dung[3] có bọn nữ nhạc.

Tử Tôn ở Dương cung Dương hào mà lâm Kim Thuỷ vượng tướng, bất Không lại được củng phù thì đệ tử có người vượt trội như thần đồng Lưu Thứ. Nếu tại Âm cung Âm hào chủ có nữ nhân theo học.

24. 兩 福 自 冲 鬼 谷 值 孫 臏 龐 涓 之 弟 子
子 孫 皆 合 伊 川 遇 楊 時 游 酢 之 門 生
Lưỡng Phúc tự xung, Quỷ Cốc trị Tôn Tẫn, Bàng Quyên chi đệ tử
Tử Tôn giai hợp Y Xuyên ngộ Dương Thì, Du Tạc chi môn sinh
Hai hào Phúc tự xung thì như Tôn Tẫn, Bàng Quyên[4] đệ tử của Quỷ Cốc
Tử Tôn đều hợp như môn sinh Dương Thì, Du Tạc[5] của Y Xuyên
Trong quẻ có hai hào Tử Tôn đều động xung nhau thì trong đệ tử nhiều người không hợp. Nếu thương khắc Thế thì oán thầy. Nếu cả hai hào đều sinh hợp Thế thì môn sinh hết lòng giữ đùng lễ giáo.

[1] Nguyên văn có hai chữ “chấp kinh” là cầm kinh sách

[2] Lưu Thứ người đời Tống, rất thông minh, sách đọc qua một lượt là thuộc. Chưa đầy mười sáu tuổi đã đỗ tiến sĩ.

[3] Mã Dung người đời Đông Hán tài cao,học rộng, Mở lớp dạy theo học cả ngàn người. Nơi dạy trước là môn đồ, sau có bọn nữ nhạc.

[4] Bàng Quyên, Tôn Tẫn sống thời Chiến Quốc học binh pháp với Quỷ Cốc tử. Về sau TônTẫn làm quân sư cho Tề, mà Bàng Quyên làm tướng nước Nguy. Tề Nguỵ đánh nhau, Nguỵ thua Quyên tự vẫn mà chết.

[5] Dương Thì và Du Tạc người đời Tống học trò của Trình Y Xuyên tức Trình Di.

Chương 16
HỌC QUÁN
學 館
NHÀ HỌC

(Tuvivietnam – siêu tầm)

學 得 明 師 可 繼 程 風 于 滿 座

師 非 良 館 難 期 賈 粟 之 盈 倉

故 欲 筆 耕

先 須 蓍 筮

Học đắc minh sư khả kế Trình phong vu mãn toạ
Sư phi lương quán nan kỳ cổ túc chi doanh sương

Cố dục bút canh
Tiên tu thi phệ

Học được thầy giỏi có thể nối được phong độ thầy Trình[1] được nhiều người theo học

Thầy không có chỗ dạy tốt khó có được lúa gạo đầy rương

Cho nên muốn dạy học

Trước tiên phải bói thi phệ[2]

1. 世 為 西 席 如 逢 父 母 必 明 經

Thế vi tây tịch, như phùng Phụ Mẫu tất minh kinh
Thế là thầy dạy[3], nếu gặp Phụ Mẫu tất thông suốt các kinh.

Phàm xem nơi dạy học, lấy hào Thế làm thầy. Nếu lâm Phụ Mẫu tất hiểu thông kinh sách.Thế ở ba cung Càn, Khôn, Li cũng thế. Thế lâm Quan Quỷ, hoặc ở bản cung Quan hào phục dưới Thế phần lớn thầy là Tú tài.

2. 應 乃 東 家 若 遇 官 爻 須 作 吏

Ứng nãi đông gia, nhược ngộ quan hao tu tác lại
Ứng là chủ nhân, nếu gặp hào Quan là có quan chức.

Ứng hào là chủ nhân khi xem về nơi dạy. Nếu Ứng lâm Quan tất nhà của quan lại, hay người đi làm việc.Có thêm Bạch Hổ tất là bệnh nhân. Nếu lâm Phụ Mẫu có Câu Trần là nhà người trồng trọt, có Chu Tước là người có học, gia Bạch Hổ là đồ tể, có Đằng Xà là nhà thợ thuyền. Ứng hào lâm Tử Tôn thuộc Kim tất chủ nhân là tăng đạo, lâm Tài ở âm cung âm hào mà trong quẻ không có Quan Quỷ tất phụ nữ làm chủ nhà. Nếu hào Ứng lâm Quan lại có Quí Nhân là nhà phú quí. Lâm Tài hoá Tài, hoá Tử là người buôn bán.

[1] Chỉ Trình Di và Trình Hạo hai danh Nho đời Tống, được nhiều người theo học
[2] Bói cỏ thi và bốc phệ
[3] Người xưa với thứ tự ngồi trên chiếu thì trong bên phải, bên phải là vị trí của thầy, của khách, tức ngồi ở tây mà mặt nhìn về đông. Tây tịch là chỉ thầy dạy học.

3. 臨 官 兮 少 壯 休 囚 必 貧 乏 之 家
墓 庫 兮 高 年 旺 相 則 富 豪 之 主
Lâm Quan hề thiếu tráng, hưu tù tất bần phạp chi gia
Mộ khố hề cao niên, vượng tướng tắc phú hào chi gia
Lâm Quan thì kém khoẻ, hưu tù tất là nhà nghèo nàn
Mộ khố tất cao tuổi, vượng tướng thì là nhà hào phú.
Ứng hào lâm ở hào vượng chủ nhân tất nhiên là người mạnh mẽ, nếu lâm Mộ khố là người già, lâm Tài Phúc tất nhà phú quí. Nếu luận về đức tính nên dùng Lục Thân và Lục Thú để suy đoán.

4. 值 土 火 空 無 父 母
逢 金 水 絕 少 兒 孫
Trị Thổ Hoả Không vô Phụ Mẫu
Phùng Kim Thuỷ Tuyệt thiểu nhi tôn
Ở Thổ Hoả mà lâm Không thì không có cha mẹ
Gặp Kim Thuỷ lâm Tuyệt thì ít con cháu.
Quẻ Khôn, Cấn thuộc Thổ, nếu là hào Hoả vượng lâm Không, động Không, xung Không chủ cha mẹ không trọn vẹn. Suy lâm Không thì không còn cha mẹ. Nếu được quẻ Càn Đoài thuộc Kim, không có hào Thuỷ, mà Thuỷ lại Tuỵệt ở Phi hào , hoặc Tuyệt ở Nhật thần tất chủ không có con cháu. Ngoài ra cứ phỏng như thế.

5. 不 拱 不 和 决 定 主 賓 不 協
相 生 相 合 必 然 情 意 相 投
Bất củng bất hoà quyết định chủ tân bất hiệp
Tương sinh tương hợp tất nhiên tình ý tương đầu
Không củng không hoà, chắc chủ khách không hợp sức
Tương sinh tương hợp tất nhiên tình ý hợp nhau.
Thế Ứng hình xung khắc hại về sau chủ khách bất hoà. Nếu được sinh hợp tỉ hoà thì tình thắm thiết. Sinh mà hoá khắc ban đầu hoà hợp sau lại bất hoà; xung mà hoá hợp ban đầu lạt lẽo mà sau thân thiết. Ứng sinh hợp với Tử Tôn thì thầy trò nhiều ân nghĩa, nếu xung khắc tất bất hoà.

6. 財 作 束 修 不 宜 化 弟
Tài tác thúc tu bất nghi hoá Đệ
Thê Tài là bổng lộc, không nên hoá Huynh Đệ.
Xem về nơi dạy lấy Thê Tài làm bổng lộc, chỉ sợ Huynh Đệ phát động, hoặc Tài hào hoá Huynh Đệ chỉ bổng lộc cho có danh thật ra không thực. Tài hào vô khí mà gặp Nhật thần, động hào sinh phò cung hợp bổng lộc tuy không nhiều mà các lễ tết trong bốn mùa đều chu toàn cho thầy.

7. 父 為 書 館 豈 可 逢 空
Phụ vi thư quán khởi khả phùng Không
(Phụ là thư quán, há lâm Không.
Xem nơi dạy học lấy hào Phụ Mẫu làm thư quán , vượng tướng tất có thư quán tốt. Quẻ không có Phụ Mẫu, hoăc Phụ Mẫu lâm Không, tất không có thư quán, nên việc dạy cũng khó thành.

8. 鬼 動 合 身 須 得 貴 人 推 荐
Quỷ động hợp Thân tu đắc quí nhân suy tiến
Quỷ động hợp Thân, nên được quí nhân tiến cử.
Quan Quỷ phát động tất có trở ngại, nếu sinh hợp với Thế Thân tất có quí nhân tiến cử mới thành.

9. 兄 興 臨 應 决 多 同 類 侵 謀
Huynh hưng lâm Ứng quyết đa đồng loại xâm mưu
Huynh động lâm Ứng, chắc chắn người cùng nghề mưu phá.

Phàm Ứng trì Huynh Đệ tất có người cùng nghề dạy tranh đoạt nơi dạy, Huynh lâm Quái thân cũng vậy. Nếu tại gian hào động xung khắc Thế hào chủ có người nói ra vào để phá.

10. 官 如 藏 伏 應 無 督 集 之 人
Quan như tàng phục ứng vô đốc tập chi nhân
Quan Quỷ nếu phục thì ứng vào việc không có người đốc suất.

Quan Quỷ sinh phò Phụ Mẫu. Cho nên xem về nơi dạy lấy hào này làm người kiểm soát con em. Nếu Quan Quỷ không xuất hiện, hoặc hiện mà lâm Không, chủ không có người tụ tập học sinh để thành lớp học.

11. 應 若 空 亡 未 有 招 賢 之 主
Ứng nhược Không vong vị hữu chiêu hiền chi chủ
Ứng nếu lâm Không, chủ chưa có người thỉnh thầy.

Ứng hào lâm Không tất không có người mời thầy. Nếu hào Phụ không xuất hiện hoặc lâm Không tất khó thành việc dạy. Ứng hào động Không, hoá Không tất chủ không thật, chỉ mang danh hờ.

12. 動 象 臨 財 難 稱 意
Động tượng lâm Tài nan xứng ý
Tài động trong quẻ khó vừa lòng.

Hào Văn Thư là Dụng thần lúc xem về học quán. Nếu hào Tài động tất khắc Phụ, nếu việc chưa thành thì khó thành, mà đã thành rồi thì không được vừa ý.

13. 空 爻 持 世 豈 如 心
Không hào trì Thế khởi như tâm
Không vong tại Thế há vừa lòng sao?

Hào Phụ Mẫu trong quẻ xuất hiện sinh hợp với Ứng mà Thế lâm Không, việc mở lớp dạy không thành.

14. 身 位 受 傷 雖 成 不 利
Thân vị thụ thương tuy thành bất lợi
Hào Thân bị thương, dù thành cũng không lợi.

Thế Thân bị Nhật thần, Nguyệt kiến, động hào hình khắc, việc tuy thành nhưng về sau có tật bệnh hoặc quan phi.[1]

[1] tức tai vạ dính líu đến chính quyền.

15. 彼 延 此 請 持 世 應 而 興 隆
Bỉ diên thử thỉnh trì Thế Ứng nhi hưng long
Bên này mời bên kia thỉnh vì trì Thế Ứng mà phát động.

(Tuvivietnam – siêu tầm)
Thế Ứng đều động chủ thầy có hai nhà mời dạy, nếu cả hai hào đêu lâm Không tất việc đều không thành.

17. 應 值 母 而 生 世 須 知 假 館
Ứng trị Mẫu nhi sinh Thế tu tri giả quán
Ứng ở Phụ Mẫu mà sinh Thế phải biết là đi học nhờ nơi khác.
Phụ Mẫu lâm hào Ứng , mà Thế hào động sinh hợp với Phụ, thì đi học tại nhà người khác, tức học theo.

18. 父 在外 而 福 合 必 是 擔 囊
Phụ tại ngoại nhi Phúc hợp tất thị đảm nang
Phụ ở ngoài mà hợp với Phúc là gánh hòm theo thầy.
Phàm bói quẻ tìm thầy, nếu con em tự xem lấy hào Thế làm học trò mà không xem hào Phúc. Cha anh đến xem lấy hào Tử làm học trò mà không dùng hào Thế. Nếu Phụ hào ở ngoại quái lại ở tha cung yên tĩnh, Tử Tôn lại động tương hợp với Phụ, tất du học ở tha phương, gánh hòm theo thầy.

19. 鬼 化 文 且 剋 世 則 訟 由 乎 學
Quỷ hoá Văn thả khắc Thế tắc tụng do hồ học
Quỷ hoá Văn Thư khắc Thế thì tranh tụng do việc học.
Quỷ động nếu hoá ra Phụ Mẫu hình khắc hào Thế thì tất chủ ngày sau tranh tụng. Phụ hoá Quỷ hào hoặc Quan Phụ cùng động khắc thương Thế cũng vậy.

20. 月 扶 福 德 日 生 則 青 出 於 藍
Nguyệt phù Phúc Đức, Nhật sinh tắc thanh xuất ư lam
Nguyệt phù trợ Phúc Đức, được Nhật thần sinh thì trò giỏi hơn thầy.
Cần được Tử Tôn hữu khí không lâm Không, lại được Nhật Nguyệt, động hào sinh hợp thì học hành tiến bộ. Nếu hào Dụng suy thì ngược lại con em hơn thầy.

Chương 15
CẦU SƯ
求 師
TÌM THẦY

(Tuvivietnam – siêu tầm)

捐 金 饌 食 教 養 雖 賴 乎 嚴 君

明 善 復 初 啟 發 全 資 夫 先 覺

Quyên kim soạn thực giáo dưỡng tuy lại hồ nghiêm quân

Minh thiện phục sơ khải phát toàn tư phù tiên giác

Bỏ tiền bạc nuôi dạy tuy cậy nhờ vào cha

Mở mang bước đầu rõ điều lành toàn dựa vào thầy.

1. 凡 求 師 傅

須 究 文 書

Phàm cầu sư phó

Tu cứu VănThư

Tìm thầy dạy bảo

Phải xét Văn thư.

Văn thư tức Phụ Mẫu. Hào Phụ Mẫu là thư tịch, học quán, thành tích học tập.

2. 用 居 弱 地 必 不 範 不 模

若 在 旺 鄉 則 可 矜 可 式

Dụng cư nhược địa tất bất phạm bất mô

Nhược tại vương hương tắc khả căng khả thức

Dụng thần hưu tù tất chẳng có gì là mô phạm

Nếu được vượng tướng tấ có thê làm mẫu mực.

Thầy được mời dạy không biết thứa bậc ra sao, nên dùng hào Ứng làm Dụng thần. Nếu có danh phận thứ bậc thì không thể dùng hào Ứng, nên lấy danh phận mà luận. Như học trò đi tìm thầy mà bói, không kể thầy già hay trẻ đều lấy hào Phụ Mẫu làm thầy. Nếu Dụng thần hưu tù thì thầy đó kém cỏi không đáng làm mô phạm cho người khác, còn vượng tướng hữu khí thì thông minh, uyên bác là học giả mẫu mực.

3. 臨 刑 臨 害 好 施 夏 楚 之 威

Lâm hình lâm hại hiếu thi hạ sở chi uy

Lâm Hình hại thì thích dùng roi vọt.

Hạ sở là roi để răn dạy. Nếu Dụng thần mang hình hại, Bạch Hổ thì thầy tính nóng thiếu nhân từ tất thích roi vọt, nếu vượng thì càng gia tăng.

4. 逢歲 逢 身 業 擅 束 修 之 養

Phùng tuế phùng Thân nghiệp thiên thúc tu chi dưỡng

Gặp Tuế, gặp Thân thì chuyển nghề lấy bổng lộc.

Dụng hào, Quái thân hoặc trì Thái Tuế, vị thầy này chuyên lấy nghiêm khắc làm nghề cốt để lấy bổng lộc nuôi gia đình.

5. 兌 金 震 巽 雜 學 堪 推

離 火 乾 坤 專 經 可 斷

Đoài Kim, Chấn, Tốn tạp học kham suy

Li Hoả, Càn, Khôn chuyên kinh khả đoán

Đoài Kim, Chấn, Tốn là tạp học khó định

Li Hoả, Càn, Khôn là chuyên về Kinh.

Phàm để đoán thầy chuyên Kinh hay tạp học, phải lấy hào Phụ ở năm quẻ Chấn, Tốn, Cấn, Khảm, Đoài là tạp học, còn 3 quẻ Li, Càn, Khôn là chuyên kinh[1]

6. 本 象 同 鄉 在 內 則 離 家 不 遠

他 宮 異 地 在 外 則 隔 屬 須 遙

Bản tượng đồng hương tại nội tắc li gia bất viễn

Tha cung dị địa tại ngoại tắc cách thuộc tu dao.

Ở bản cung nội quái thì không rời xa nhà

Tại Tha cung ngoại quái ở cách xa.

Dụng hào tại bản cung mà ở ngoại quái là người bản xứ, mà chỗ ở thì xa. Tại Tha cung nội quái thì người khác quận mà chỗ ở thì gần.

[1] Chuyên Kinh ở đây chỉ chuyên học về kinh sách của nhà Nho, còn tạp học tất học nhiều thứ như Nho, Y ,Lý, Số chẳng hạn…

7. 與 世 相 生 非 親 則 友
Dữ Thế tương sinh phi thân tắc hữu
Tương sinh với thế không phải thân thuộc thì là bạn.
Sinh hợp với hào Thế tất có bà con, không đồng cung với hào Thế là bạn bè quen biết.

8. 與 官 爻 變 不 貴 亦 榮
Dữ Quan hào biến bất quí diệc vinh
Biến thành hào Quan không quí cũng vinh.
Dụng hoá thành Quan, vị thầy này ngày sau tất quí hiển. Nếu có Bạch Hổ mà bị hình hại là người mang bệnh. Nếu trì Nguyệt kiến lại có thêm Thanh long tất còn tương lai tốt đẹp.

9. 靜 合 福 爻 喜 遇 循 循 之 善 誘
動 加 龍 德 怕 逢 凜 凜 之 威 嚴
Tĩnh hợp Phúc hào hỉ ngộ tuần tuần chi thiện dụ
Động gia Long Đức phạ phùng lẫm lẫm chi uy nghiêm
Tĩnh hợp với hào Phúc mừng được dài ngày khéo dạy
Động có Long Đức e gặp phải nghiêm khắc đáng sợ.
Dụng thần với Tử Tôn hợp thì rất tốt tất gặp thầy giỏi văn, biết lễ dạy bảo dần dần, giữ đúng đạo làm thầy, chủ thầy và trò hợp nhau. Chỉ sợ Phụ động tất khắc Tử, nếu lại thêm Bạch Hổ hình hại, tất nhiên khó cho đệ tử vì chủ vị thầy nghiêm nghị đáng sợ, không thể phạm lỗi nhỏ.

10. 父 入 墓 中 邊 孝 先 愛 眠 懶 讀
Phụ nhập Mộ trung Biên HiếuTiên ái miên lại độc
Phụ nhập Mộ thì như Biên Hiếu Tiên thích ngủ nhác đọc sách.
Hào Phụ nhập Mộ thì vị thầy này thích an hưởng nhác dạy, sức học kém. Nếu Phụ lâm Không hoá Mộ cũng như thế. Nếu Nhật thần xung phá hào Mộ thì vị thầy sức học phi thường.

11. 文 臨 身 上 李 老 聃 博 古 通 今
Văn lâm Thân thượng Lý Lão Đam bác cổ thông kim
Văn tại Thân, Lý Lão Đam hiểu thông kim cổ.
Phàm tìm thầy lấy hào Văn thư làm khả năng của thầy. Sáu hào trong quẻ không có hào Văn thư tất thầy kém học thức. Nếu có hào này tĩnh ở Quái thân hoặc được sinh vượng thì tài học của thầy phi thường.

12. 母 化 子 孫 必 主 能 詩 能 賦
Mẫu hoá Tử Tôn tất chủ năng thi năng phú
Phụ Mẫu hoá Tử Tôn tất giỏi thơ giỏi phú.
Phụ hào động hoá Phúc, vị thầy này giỏi làm mọi thứ văn, nếu bị hình hại bệnh bại thì tuy biết àm đủ loại văn nhưng nhiều sơ hở. Tử mang Nguyệt kiến lại có thêmThanh Long tất xuất khẩu thành thơ văn. Nếu Tử hợp với hào Phụ thì vị thầy này có thể mang con theo.

13. 鬼 連 兄 煞 定 然 多 詐 多 奸
Quỷ liên Huynh sát định nhiên đa trá đa gian
Quỷ cùng Huynh sát chắc chắn là nhiều gian dối.
Phàm gặp Huynh động hoá Quỷ, Quỷ động hoá Huynh đều chủ gian trá, nếu lại hình khắc hào Thế tất có thị phi khẩu thiệt.

14. 口 是 心 非 臨 空 亡 而 發 動
Khẩu thị tâm phi Không vong nhi phát độn.
Miệng thì ừ mà lòng thì không, do lâmKhông vong mà phát động)
Dụng hào nên tĩnh không nên động, nên vương không nên Không. Động mà Không tất không thành thực. Tĩnh mà Không thì biếng nhác việc dạy, hoá Không cũng thế.

Chương 14

23. XUẤT HÀNH

出 行

(Tuvivietnam – siêu tầm)

人 非 富 貴 焉 能 坐 享 榮 華
苟 為 利 名 甯 免 奔 馳 道 路
然或 千 里 之 迢 遙
夫 豈 一 朝 之 跋 涉
途 中 休 咎 若 箇 能 知
就 裏 灾 祥 神 靈 有 準

Nhân phi phú quí yên năng toạ hưởng vinh hoa
Cẩu vi lợi danh ninh miễn bôn trì đạo lộ
Nhiên hoặc thiên lý chi chiêu dao
Phù khởi nhất triêu chi bạt thiệp
Đồ trung hưu cửu nhược cá năng tri
Tựu lý tai thường thần linh hưũ chuẩn

Người chẳng được phú quí làm sao ngồi hưởng vinh hoa
Nếu chẳng vì lợi danh thà tránh bôn ba trên đường
Nhưng vì đường sá xa xôi
Há có thể lặn lội một sớm một chiều
Giữa đường tốt xấu nếu người nào có thể biết
Thì trong đó may rủi thần linh đã có định.

1. 父 為 行 李 帶 刑 則 破 損 不 中
妻 作 盤 纏 生 旺 則 豐 盈 足 用
Phụ vi hành lý đới hình tắc phá tổ bất trung
Thê tác bàn triền sinh vượng tắc phong dinh túc dụng

Phụ là hành lý, bị hình khắc thì hao tổn không vừa ý
Thê là thức dùng, sinh vượng tất dồi dào đủ dùng.

Xuất hành lấy Phụ Mẫu làm hành lý, vượng tướng thì nhiều loại, hưu tù thì ít loại. Vượng mà lâm Không thì tuy có cũng chẳng nhiều, bị hình hại là những vật đã cũ hư nát. Thê là tài vật, tiền vốn, vượng tướng thì dồi dào, hưu tù thì ít ỏi. Nếu Huynh động hoá Tài thì hùn vốn hoặc tiền mượn chứ không phải của mình.

8. 陰女陽男內卦則家人可决
生壯墓老他宮則外賊無疑

(Tuvivietnam – siêu tầm)
Âm nữ dương nam Nội quái tắc gia nhân khả quyết
Sinh tráng Mộ lão, tha cung tắc ngoại tặc vô nghi.
Âm là gái, dương là trai, Nội quái có thể đoán chắc là gia nhân
Sinh là mạnh, Mộ là già, ở tha cung tức là cướp ở bên ngoài, chẳng phải nghi ngờ.
Hào Quỷ thuộc dương là nam lấy trộm, thuộc âm là nữ lấy trộm. Âm hoá Dương là nữ lấy trộm với nam, Dương hoá Âm là nam lấy trộm gởi cho nữ. Quan sinh vượng thì người lấy trộm là tráng niên, Mộ Tuyệt là lão niên, Thai Dưỡng là trẻ con, bị Hình là người bị bệnh. Quan ở bản cung nội quái là trong nhà lấy trộm, tha cung Nội quái là người thuê nhà, hoặc người khác họ ở trong nhà lấy trộm.

19. 乾宮鬼帶螣蛇西北方瘦 長男子
巽象官加白虎東南上肥胖陰人
Càn cung Quỷ đới Đằng Xà, Tât Bắc phương sấu trường nam tử
Tốn tượng Quan gia Bạch Hổ. Đông Nam thượng phì bán âm nhân.
Quỷ ở cung Càn có Đằng Xà là người nam ốm cao ở phương Tây Bắc
Quan thuộc cung Tốn thêm Bạch Hổ là người nữ béo mâtp ở phương Đông Nam.
Đây là nói đến dùng bát quái để định phương hướng, Lục thần để định hình dáng giặc cướp. Như Quỷ ở cung Càn là người ở phương Tây Bắc, ở Tốn là người ở phương đông Nam, có Đằng Xà thì thân dài mà ốm, có Bạch Hổ vượng tướng thì to mập, hưu tù thì gầy ốm.Ngoài ra cứ phỏng theo như thế mà đoán.

20. 與世刑冲必是冤仇相聚
與福交變必然僧道同謀
Dữ Thế hình xung tất thị oan cừu tương tụ
Dữ Phúc giao biến tất nhiên tăng đạo đồng mưu.
Hình xung với Thế tất tất vì thù oán hiềm khích
Động biến với Phúc tất do tăng đạo[1] đồng mưu.
Hào Quỷ với Thế hình xung, thì cướp vốn có hiềm thù, sinh hợp với Thế là người vốn thân thuộc. Quỷ hoá Tử, Tử hoá Quỷ tất có tăng đạo lẫn lộn vào bên trong.

21. 鬼遇生扶慣得中間滋味
Quỷ ngộ sinh phù quán đắc trung gian tư vị
Quỷ được sinh phò thì vốn đã quen nghề này rồi.
Hào Quỷ vô khí lại lâm Tử Tuyệt, nếu được Nhật thần, động hào phò khởi, thì tên trôm cướp này đã quen đánh mùi rồi. Nếu là Nguyệt kiến tức cường đạo, là Thái Tuế thì cướp lâu năm.

22. 官興上下須防內 外勾連
Quan hưng thượng hạ tu phòng nội ngoại câu liên
Quan động ở Thượng, Hạ quái nên phòng trong ngoài câu kết.
Quẻ có hai hào Quỷ, trộm chẳng phải một người, cả hai đều động thì trong ngoài thông đồng. Nếu Nội động Ngoại tĩnh thì gia nhân trộm với người ngoài; Ngoại động Nội tĩnh thì trong nhà có người biết sự tình.

23. 木剋 六爻窬牆而入
金傷三位穿壁而來
Mộc khắc lục hào du tường nhi nhập
Kim thương tam vị xuyên bích nhi lai
Mộc khắc hào lục đào tường mà vào
Kim khắc hào tam khoét vách mà đến.
Mộc Quỷ khắc Thổ nên đào tường, đào hang. Kim Quỷ khắc Mộc nên vạch rào, xẻ vách. Hoả Quỷ khắc Kim nên bẽ khoá cạy móc. Thuỷ Quỷ khắc Hoả nên tạt nước tắt đèn. Thổ Quỷ khắc Thuỷ nên vượt khe lội hào. Mộc Hoả biến đổi thì có đèn soi cầm gậy…Muốn biết theo nơi mào mà vào thì dùng chỗ Quỷ khắc mà định. Như Mộc Quỷ khắc hào lục thì nhảy tường mà vào, khắc hào sơ thì đào hang ở cửa sau mà vào.

24. 世去冲官失主必曾驚覺
Thế khử xung Quan thất chủ tất tằng kinh giác
Thế khử xung Quan thì người mất của giật mình tỉnh giấc.
Thế xung hào Quỷ, người mất biết, Ứng xung Quỷ người khác biết được, bàng hào xung Quỷ người ở bên biết được.

25. 日來 剋鬼賊心亦自驚疑
Nhật lai khắc Quỷ tặc tâm diệc tự kinh nghi
Nhật thần khắc Quỷ, cướp trong lòng cũng sợ hãi.
Quỷ bị Nhật thần, động hào hình khắc thì cướp lo sợ, tất sẽ bị bắt.

26. 子動丑宮問牧童定知消息
福興酉地見酒客可探情由
Tử động Sửu cung vấn mục đồng định tri tiêu tức
Phúc hưng Dậu địa kiến tửu khách khả thám tình do
Tử động ở hào Sửu, dò hỏi tin ở mục đồng
Phúc động ở Dậu, hỏi thăm khách uống rượu để biết tình hình.
Tử động tất có người thấy được, hỏi có thể biết tin tức. Nếu ở hào Tí có thể hỏi nơi người đàn ông đầu trần, hay người đánh cá; tại hào Sửu có thể hỏi người chăn trâu, nứng kẻ xây tường; tại hào Dần hỏi người thợ mộc, người gánh tre; ở hào Mão hỏi người bán dép, gánh củi, gánh cỏ…;tại hào Thìn hỏi những người đào dông đào giếng, cày bừa gần sông,..; tại hào Tỵ hỏi người con gái mặc áo đỏ hoặc gả ăn mày chơi rắn; tại hào Ngọ hỏi người đun lò, đót lửa thắp đèn hoặc người cỡi ngựa..; tại hào Mùi hỏi người gánh tro canh tác, người chăn dê; tại hào Thân hỏi ngườịth đồng thợ sắt, hoặc người chơi đùa với khỉ; tại hào Dậu hỏi người thợ kim, người uống rượu, kẻ bắt gà,,,; tại hào Tuất hỏi người lội bùn cày đất, dẫn chó,,;tại hào Hợi hỏi người gánh nước, kẻ đạp xe, gặt áo hoặc tắm…

27. 兄 動 劫 財 若 卜 起 贓 無 處 覓
Huynh động Tài nhược bốc khởi tang vô xứ mịch
Huynh động khắc Tài, nếu bói tang vật thì không biết đâu mà tìm.
Bói xem về tangvật cùng tìm vật, nếu thấy Huynh động đều chủ vật mất thất tán, cuối cùng khó tìm được.

28. 官 興 剋 世 如 占 捕 盜 必 傷 身
Quan hưng khắc Thế, như chiêm bổ đạo tất thương thân
Quan động khắc Thế, xem bắt cướp tất hại thân.
Phàm xem bắt cướp cần Thế vượng Quỷ suy. Thế động Quỷ tĩnh thì đễ bắt cướp. Nếu hào Quỷ vượng động khắc Thế thì ngược lại nên đề phòng kẻo bị hại.

29. 世 值 子 孫 任 彼 強 梁 何 足 慮
Thế trị Tử Tôn, nhậm bỉ cường lương hà túc lự
Thế trị Tử Tôn, mặc cướp mạnh chẳng đáng lo.
Tử là người bắt giặc. Nếu tử vượng động hoặc lâm Thế, hoặc Nhật Nguyệt lâm đấy, tức Quỷ bị chế, tất bắt giặc được. Nếu gặp giặc hung ác cường bạo cũng không đáng lo.

30. 鬼 臨 墓 庫 縱 能 巡 捕 亦 難 擒
Quỷ lâm Mộ Khố túng năng tuần bổ diệc nam cầm
Quỷ nhập Mộ nếu vây bắt cũng khó được.
Quỷ hào nhập mộ hoặc hoá nhập Mộ, hoặc ơhục dưới Mộ đều chủ giặc trốn kỹ, khó bắt được. Phải đợi Nhật thần, động hào phá Mộ mới bắt được.

31. 日 合 賊 爻 必 有 窩 藏 之 主
Nhật hợp tặc hào tất hữu oa tàng chi chủ
Nhật thần hợp với hào giặc là có chủ đồng loã tàng trữ.
Quỷ là hào giặc, coi bắt giặc cướp mà có hợp với giặc tất có người đồng loã cất giữ, không thể tìm được. Đợi ngày xung hợp mới có thể bắt được.

32. 動 冲 鬼 煞 還 逢 指 示 之 人
Động xung Quỷ sát hoàn phùng chỉ thị chi nhân
Động xung với Quỷ sát thì gặp người chỉ điểm.
Hào Quỷ gặp xung động, cùng bị khắc tất có người chỉ nơi cướp ẩn núp.

33. 卦 若 無 官 理 當 論 伏
財如 發 動 墓 處 推 詳
Quái nhược vô Quan lý đương luận Phục
Tài như phát động Mộ xứ suy tường
Quẻ nếu không Quan nên luận Phụ
Tài như phát động, suy rõ tại Mộ.
Bắt cướp mà không có hào Quan giặc tất ẩn núp, nên xem hào Quan phục tai nơi nào tất biết giặc ở tại đâu. Nếu phục dưới hào Tài thì ở nhà vợ chẳng hạn. Nếu biến thành Quan thì luận tại biến hào, không cần xem hào Phục nữa. Nếu bói về đồ tàng trữ mà hào tài phát động, xem Mộ tại nơi nào tất biết nơi cất giấu.

34. 伏 若 剋 飛 終 被 他 人 隱 匿
飛 如 剋 伏 還 為 我 輩 擒 拿
Phục nhược khắc Phi chung bị tha nhân ẩn nặc
Phi như khắc Phục hoàn vi ngã bối cầm na[2]
Phục ở đây chỉ luận hào Quỷ, còn Phi thì luận hào Thế. Nếu Quỷ phục dưới Thế khắc Phi cuối cùng khó bắt được. Như Phi khắc Phục tất sẽ bắt được.

35. 若 伏 空 爻 借 賃 屋 居 非 護 賊
Nhược phục Không hào tá nhậm ốc cư phi hộ tặc
Nếu phục ở hào Không thì thuê nhà mà ở chẳng phải trợ giúp giặc.
Quỷ phục dưới hào Không là thuê nhà ở mà không phải oa tàng, hoặc ẩn trú tại nhà người khác mà không chứa chấp. Về sau bại lộ.

36. 如 藏 世 下 提 防 竊 盜 要 留 心
Như tàng Thế hạ đề phòng thiết đạo yếu lưu tâm
Nếu phục dưới Thế cần lưu tâm đề phòng trộm cướp.
Phàm xem phòng trộm cướp cần nhấts là hào Quỷ suy tĩnh cùng lâm Không hoặc Quỷ bị Nhật thần xung tánhoặc Tử Tôn khắc chế đều là điềm tốt. Nếu hào Quỷ không bị chế, động khắc hào Thế sẽ bị hại. Nếu Quỷ phục dưới hào Thế tuy vô sự nhưng đến lúc sẽ lộ ra, cần đề phòng.

37. 倘 失 舟 車 衣 服 不 宜 妻 位 交 重
或 亡 走 獸 飛 禽 切 忌 父 爻 發 動

Thảng thất chu xa y phục bất nghi Thê vị giao trùng
Hoặc vong tẩu thú phi cầm thiết kị Phụ hào phát động
Nếu mất xe thuyền quần áo không nên Thê Tài giao động
Hoặc mất thú vật kị nhất là Phụ hào phát động.
Thất thoát không phải hoàn toàn lấy hào Tài làm Dụng thần. Nếu mất xe thuyền, áo quần, văn thư tất lấy hào Phụ Mẫu làn Dụng thần. Cho nên rất kị hào Tài động. Nếu mất chim thú lấy Tử Tôn làm Dụng thần, cho nên kị hào Phụ phát động khắc Tử tất khó tìm. Học giả nên linh động.

卦 爻 仔 細 搜 求 – 盜 賊 難 逃 捉 獲
Quái hào tử tế sưu cầu – Đạo tặc nan đào tróc hoạch
Kỹ càng tìm xem các hào – Giặc cướp khó tránh bị bắt.

[1] Tăng là thầy chùa tu Phật , Đạo là đạo sĩ tu tiên

[2] Từ này âm Hán Việt là nã nhưng phiên thiết là na

Chương 13

THẤT THOÁT

失脫

MÂT MÁT

(Tuvivietnam – siêu tầm)

民苦饑寒每有穿窬之輩
物 忘檢束亦多遺失之虞
Dân khổ cơ hàn mỗi hữu xuyên du chi bối
Hốt vong kiểm thúc diệc di thất chi ngu
Dân khốn khổ đói lạnh nên có bọn khoét ngạch đào tường
Vật quên coi sóc nên nhiều lo ngại để mất.

1. 要識其中之得失 – 須詳卦上之妻財
Yếu thức kỳ trung chi đắc thất
Tu tường quái thượng chi Thê Tài
Muốn biết lấy được hay mất đi
Nên rõ Thê Tài trong quẻ bói.
Hào Tài chủ cho vật đã mất, nếu được xung trung phùng hợp thì mất đi mà lại được, còn nếu hợp xứ phùng xung thì đã mất sẽ không tìm lại được.

2. 自空化空皆當置 而不問
日旺月旺總未散而可尋
Tự Không hoá Không giai đương trí nhi bất vấn
Nhật vượng Nguyệt vượng tổng vị tán nhi khả tầm
Tự Không hoá Không đều nên để đó đừng có hỏi
Nhật vượng Nguyệt vượng thì vẫn còn nguyên, có thể tìm lại được.
Dụng hào lâm Không hoặc động hoá Không đều khó tìm thấy. Nếu Tài là Nguyệt kiến hoặc Nhật thần vượng tướng thì vật còn nguyên có thể tìm lại.

3. 內卦本宮搜索家庭可見
他宮外卦追來鄰里能知
Nội quái bản cung sưu tác gia đình khả kiến
Tha cung ngoại quái truy lai lân lý năng tri.
Nếu ở nội quái của Bản cung[1] thì có thể tìm thấy trong nhà.
Ở Ngoại quái của Tha cung thì truy tìm ở hàng xóm láng giềng.
Hào Tài ở Nội quái của Bản cung , vật mất chưa ra khỏi nhà có thể tìm thấy. Hào Tài ở Ngoại quái của Tha cung vật đã ra khỏi nhà, khó tìm lại được, ở gian hào tất có thể tìm ở nhà hàng xóm.[2]

4. 五路四門六乃棟梁閣 上
Ngũ lộ tứ môn lục nãi đống lương các thượng
Hào ngũ là lộ, tứ là cổng, lục là cột rường hay trên gác.
Đây là nói sơ lược về sáu hào. Dụng Thần tại hào ngũ có thể tìm trên đường, tại hào tứ có thể tìm thấy ở cổng ở cửa, tại hào sáu có thể tìm ở rường, ở trên gác. Học giả không nên câu nệ phải linh động.

5. 初井二file:///C:/DOCUME~1/HUYGENN/LOCALS~1/Temp/msohtml1/01/clip_image002.jpg三為閨閫房中
Sơ tỉnh nhị táo tam vi khuê khổn phòng trung
Hào sơ là giếng, hào nhị là bếp, hào tam là trong phòng khuê.
Nếu Dụng Thần ở hào sơ Hợi Tí thì có thể tìm trong giếng nước, ở hào nhị có thể tìm trước bếp,hào tam thì có thể tìm thấy trong phòng. Nếu phục dưới hào tam Quan Quỷ thì có thể tìm trong gian thờ.

6. 水失于池木乃柴薪之內
土埋在地金為磚石之間
Thuỷ thất vu trì, Mộc nãi sài tân chi nội
Thổ mai tại địa, Kim vi chuyên thạch chi gian.
Thuỷ thì mất trong ao, Mộc thì trong củi
Thổ thì chôn trong đất, Kim là trong đống gạch đá.
Tài lâm hào Thuỷ thì vật ở trong ao; Tài lâm hào Mộc thì vật ở trong gỗ củi, trong bụi cây, bụi tre; Tài lâm Kim vượng tướng thì ở trong đồ đồng, sắt, thiếc, mà hưu tù thì ở trong vại chum; Tài lâm hào Thổ vượng tướng thì ở trong gạch đá, hưu tù thì trong ngói, gạch vụn, sỏi…

7. 動入墓中財深藏而不見
Động nhập Mộ trung thâm tàng nhi bất kiến
Động nhập Mộ thì chôn sâu không thấy được.
Nếu Dụng hào nhập Mộ, hoá Mộ hoặc Phục dưới Mộ tức ở trong đồ vật. Muốn biết lúc nào thấy được thì chờ ngày xung khai Mộ.

8. 靜臨世上物尚在而何妨
Tĩnh lâm Thế thượng, vật thượng tại nhi hà phương
Tĩnh mà lâm Thế thì vật còn đó lo gì.
Phàm xem mất mát, Dụng hào không nên động, động tất biến đổi. Nếu được an tĩnh, trì Thế, sinh hợp Thế, chủ vật chưa mất, dễ tìm thấy. Nếu được sinh vượng, bất Không càng dễ nữa.

9. 鬼墓爻臨必在墳邊墓側
Quỷ Mộ hào lâm tất tại phần biên mộ trắc
Lâm vào hào Quỷ Mộ thì ở bên cạnh mồ mã.
Dụng lâm Quỷ Mộ, vật ở trong chùa miếu, vô khí thì trong mồ mã. Nếu ở Nội quái của Bản cung thì ở cạnh linh cửu, hoặc ơ nơi bài vị, gia thêm Đằng Xà e ở nơi tượng Phật, tranh Thần, ở hào tam thì ở trong nhà hương hoả.

10. 日辰合住定然器掩遮藏
Nhật thần hợp trú định nhiên khí yểm già tàng
Nhật thần hợp trú thì bị vật chep lấp.
Dụng hào phát động gặp Nhật thần hợp trú tất nhiên có vật che lấp. Nếu xung mà gặp hợp tất tìm được, mà hợp gặp xung thì khó tìm.

11. 子爻福變妻財須探鼠穴
酉地財逢福德當檢雞栖
Tí hào Phúc biến Thê Tài tu thám thử huyệt
Dậu địa Tài phùng Phúc Đức đương kiểm kê tê
Phúc ở hào Tí biến Thê Tài nên tìm ở hang chuột
Tài ở Dậu gặp Phúc nên kiếm ở chuồng gà.
Tài hoá Phúc, Phúc hoá Tài vật mất tất ở trong hang tổ cầm thú. Như ở hào Tí là bị chuột cắn tha đi, ở hào sơ là hang dưới đất, hào Dần là mèo tha, Sửu là ở chuồng trâu, Ngọ là ở chuồng ngựa, Mùi là chuồng dê, Dậu là chuồng gà, Hợi là chuồng heo. Có hợp là ở bên trong, không hợp thì ở gần đó.

12. 鬼在空中世動則自家所失
Quỷ tại Không trung Thế động tắc tự gia sở thất
Quan Quỷ lâm Không, Thế động là tự nhà làm mất.
Hào không có Quan hoặc Quan lâm Không mà hào Thế động là tự nhà làm mất không phải bị người trộm mang đi.

13. 財伏應下世合則假貨 于人
Tài phục Ứng hạ Thế hợp tắc giả hoá vu nhân
Tài phục ở Ứng được Thế hợp là bị người mượn .
Quan Quỷ hoặc lâm Không, hoặc Phục, hoặc Tử Tuyệt không động mà Tài ở hào Ứng hoặc phục dưới hào Ứng là tự đem cho người mượn[3]. Muốn biết người nào mượn dùng hàod Ứng lâm vào Lục Thân để đoán. Như lâm Tử là bọn trẻ nhỏ chẳng hạn.

14. 若伏子孫當在僧房道院
如伏父母必遺衣笈書箱
Nhược phục Tử Tôn đương tại tăng phòng đạo viện,
Như phục Phụ Mẫu tất di y cấp thư sương
Nếu phục ở Tử Tôn tất tại tăng phòng, đạo viện
Nếu phục Phụ Mẫu tất ở rương áo quần, hòm sách vở.
Dụng hào không hiện ở quẻ, nên xem phục tại nơi nào. Nếu phục tại Tử Tôn vật mất tìm trong chùa chiền, hợc nơi bọn trẻ nhỏ. Nếu phục tại Phụ Mẫu vật ở trong nhà chính hoặc ở nơi bậc tôn trưởng, không hợp thì trong áo quần trong sách, có hợp thì ở trong rương áo quần trong hòm sách. Nếu phục dưới hào Huynh của bản cung thì ở nơi anh chị em, ở tha cung thì ở chỗ bạn bè quen biết.

15. 在內則家中失脫
在外則他處遺亡
Tại nội tắc gia trung thất thoát
Tại ngoại tắc tha xứ di vong
Tại Nội thì mất trong nhà,
Tại ngoại thì để quên nơi khác.
Dụng hào ở Nội quái mất ở trong nhà, tại Ngoại quái mất ở nơi khác.

16. 財伏逢冲必是人移物動
Tài phục phùng xung tất thị nhân di vật động
(Tài hào phục gặp xung tất do người chuyển vật đi )
Tài hào phục ở trong quẻ, được Nhật thần, động hào ám xung, nếu Quan Quỷ suy tĩnh thì vật bị người chuyển đi mà không phải bị người lấy trộm.

17. 鬼興出現定為賊竊 人偷
Quỷ hưng xuất hiện định vi tặc thiết nhân du.
Quỷ xuất hiện động chắc chắn bị giặc cướp, người lấy đi.
Quan Quỷ không hiện trong quẻ hoặc lâm Không hoặc suy Tuyệt, bất động đều không phải do người trộm. Quẻ Du Hồn thì phần lớn do quên. Nếu hao Quan Quỷ biến động mới là bị người lấy trộm.

[1] Bản cung tức Chính quái. Trong bói dịch, quẻ ban đầu là Chính quái, có hào động biến đổi mà trở thành Biến quái tức Tha cung.

[2] Lời giải này khác với nội dung của câu Phú.

[3] vật tưởng bị mật mà thật ra đem cho người mượn

Chương 12

CẦU TÀI

求 財

(Tuvivietnam – siêu tầm)

居 貨 曰 賈 行 貨 曰 商 總 為 資 生 之 計
蓍 所 以 筮 龜 所 以 卜 莫 非 就 利 之 謀
要 問吉 凶 但 看 財 福
Cư hoá viết Cổ, hành hoá viết Thương, tổng vi tư sinh chi kế.
Thi sở dĩ Phệ, qui sở dĩ Bốc, mạc phi tựu lợi chi mưu.
Yếu vấn cát hung đản khán Tài Phúc.
Cất hàng tại nhà là Cổ, đem hàng đi gọi là Thương, tất cả đều là kế thêm của,
Cỏ thi để bói Phệ, mai rùa để Bốc, bói gì cũng chỉ vì tính lợi.
Cần hỏi cát hung chỉ xem Tài, Phúc.
Tài là vốn, Phúc là lời. Hai yếu tố này không thể tổn hại. Trong quẻ hào Tử Tôn gọi là Phúc thần.

1. 財 旺 福 興 無 問 公 私 皆 稱 意
財 空 福 絕 不 拘 營 運 總 違 心
Tài vượng, Phúc hưng, vô vấn công tư giai xứng ý
Tài Không, Phúc Tuyệt, bất câu doanh vận tổng vi tâm
Tài vượng, Phúc động chẳng kể công hay tư đều vừa lòng
Tài Không, Phúc Tuyệt chẳng kể mưu cầu gì cũng trái lòng.
Tài vượng tướng, Tử Tôn phát động, không kể mưu tính công hay tư đều hợp ý. Nếu bị thương khắc hay lâm Mộ Tuyệt, mà không được cứu, buôn bán gì cũng trái với ý nguyện.

2. 有 福 無 財 兄 弟 交 重 偏 有 望
Hữu Phúc vô Tài, Huynh Đệ giao trùng thiên hữu vọng
Có Phúc mà không có Tài, Huynh Đệ động hơi có hi vọng.
“Hữu” là có ý nói phát động, “Vô” có ý nói Phục tàng. Phàm xem cầu tài mà trong quẻ Tử Tôn phát động, mà không bị thương khắc, thì tài nguyên dồi dào vững chắc, cho nên tốt. Lại nếu hào Huynh phát động sinh phò Tử Tôn, thì càng củng cố gốc rễ. Cho nên mới bảo Huynh Đệ giao trùng thì có hi vọng đều là vì Tử Tôn cũng động.

3. 有 財 無 福 官 爻 發 動 亦 堪 求
Hữu Tài vô Phúc, Quan hào phát động diệc kham cầu
Có Tài không có Phúc nếu hào Quan động cũng có thể mong được.
Tử Tôn phục, Tài không có sinh khí, nếu gặp Huynh Đệ tất bị cướp đoạt, cần trong quẻ có hào Quan phát động, hoặc Nhật thần là Quan để khắc chế Huynh Đệ thì có thể cầu tài được. Nếu lại có Tử Tôn động, thì dù Quan Quỷ động cũng bị trở ngại, ngược lại không dễ dàng.

4. 財 福 俱 無 何 異 守 株 待 兔
Tài Phúc câu vô hà dị thủ châu nhi đãi thố
Tài Phúc đều không có, nào khác gì ôm cây đợi thỏ.
Có Tài không có Phúc thì tiền bạc khó khăn, há cả Tài và Phúc đều không có, nào khác gì vọng tưởng ôm cây đợi bắt được thỏ.

5. 父 兄 皆 動 無 殊 緣 木 求 魚
Phụ Huynh giai động vô thù duyên mộc dĩ cầu ngư
Phụ và Huynh đều động không khác gì trèo cây để bắt cá.
Phụ Mẫu khắc Tử Tôn mà sinh Huynh Đệ. Phụ và Huynh đều động thì như trèo cây bắt cá, ý nói không thể nào được.

6. 月 帶 栽 神 卦 雖 無 而 月 中 必 有
Nguyệt đới Tài thần, quái tuy vô nhi nguyệt trung tất hữu
Nguyệt kiến là Tài thì quẻ tuy không có hào Tài. nhưng trong tháng thì có tiền.
Nguyệt kiến là giềng mối của quẻ, nếu lâm hào Tài, tuy trong quẻ không có hào Tài nhưng hào Tài phục cũng được Nguyệt kiến phò củng, gặp ngày trị tất được.

7. 日 傷 妻 位 財 雖 旺 而 當 日應 無
Nhật thương Thê vị, Tài tuy vượng nhi đương nhật ứng vô
Nhật hình thương hào Thê, thì dù hào Tài vượng mà ngay ngày đó cũng không có)
Tài hào vượng tướng sinh hợp với Thế hào hoặc trì Thế hào tất tượng sẽ có. Nếu bị Nhật thần khắc chế thì phải qua ngày đó mới có thể được.

8. 多 財 反 覆 必 須 墓 庫 以 收 藏
Đa Tài phản phúc, tất tu Mộ khố dĩ thu tàng
Nhiều hào Tài thì tráo trở, tất cần nhập Mộ để cất giữ.
Trong quẻ hiện hai ba hào Tài là thái quá, thì Tài tráo trở khó mong được, cần có Mộ khố của Tài trì Thế thân mới gọi là được cất gĩư thì mới có lợi.

9. 無 鬼 分 爭 又 怕 交 重 而 阻 滯
Vô Quỷ phân tranh, hựu phạ giao trùng nhi trở trệ
Không có Quỷ tất tranh chia, lại sợ động mà trở ngại.
Không có Quỷ tất hào Huynh chuyên quyền, Tài tuy hữu khí cũng bị tiêu hao. Nếu Huynh lại phát động tất lo có tranh đoạt phân tán tiền của. Quan Quỷ lại không nên động, động tất có troẹ ngại.

10. 兄 如 太 過 反 不 剋 財
Huynh như thái quá phản bất khắc Tài
Huynh hào nếu quá nhiều thì ngược lại không khắc hào Tài.
Huynh Đệ là hào kị sát khi xem cầu tài. Nhật Nguyệt, hào động, hào biến đều là Huynh, thì hào Huynh thái quá. Nếu thấy Tử Tôn động, ngược lại Huynh chẳng khắc Tài mà là lợi vô cùng. Tử Tôn an tĩnh thì phần lớn không tốt[1].

11. 身 或 兄 臨 必 難 求 望
Thân hoặc Huynh lâm tất nan cầu vọng
Nếu Thân lâm Huynh tất khó mưu cầu.
Hào Quái thân là hào thể thống khi xem cầu tài, nếu trì Huynh thì bất cứ buôn bán gì, hỏi về tiền của gì cũng bất lợi. Huynh Đệ trì Thế cũng vậy.[2]

12. 財 來 就 我 終 須 易
我 去 尋 財 必 是 難
Tài lai tựu ngã chung tu dị
Ngã khứ tầm tài tất thị nan.
Tài đến tìm Ta rồi sẽ dễ,
Ta đi tìm Tài tất sẽ khó.
Tài hào sinh hợp Thế hào, khắc Thế, trì Thế là Tài đến tìm Ta, tất nhỉên dễ được. Nếu hào Tài với hào Thế không liên quan, thì gọi là Ta đi tìm Tài, tất khó hi vọng được.

13.身遇 旺 財 似 守 囊 中 之 物
世 持 動 弟 如 撈 水 底 之 針
Thân ngộ vượng Tài tự thủ nang trung chi vật
Thế trì động Đệ như lạo thuỷ để chi châm
Thân gặp Tài vượng giống như lấy vật ở trong túi,
Thế trì Huynh Đệ động tựa như mò kim đáy nước.
Thế là người cầu tài, nếu lâm hào Tài, tuy vô khí tất cũng chủ dễ được, nếu vượng tướng lại càng tốt. Nếu lâm Huynh Đệ mà dù an tĩnh cũng chủ khó được, động thì càng hại.

14. 福 變 財 生 穰 穰 利 源 不 竭
Phúc biến Tài sinh, nhương nhương lợi nguyên bất kiệt
Phúc động sinh Tài, dồi dào nguồn lợi không dứt.
Xem cầu tài mà Tử Tôn động thì lợi lâu dài,lại thêm hào Tài sinh hợp Thế thân là tượng liên miên không hết. Nếu Tài hoá Tử cũng thế.

15. 兄 連 鬼剋 紛 紛 口 舌 難 逃
Huynh liên Quỷ khắc phân phân khẩu thiệt nan đào
Huynh cùng Quỷ khắc, khó tránh khẩu thiệt rối rắm.
Ngày xưa chú thích là Huynh Đệ biến Quan Quỷ rồi khắc Thế hàol à bị khẩu thiệt rối rắm. Ta cho nói như cậy là sai lầm. Nói chung trong quẻ mà Huynh Đệ động khắc Thế, mà Huynh hoá Quan Quỷ hồi đầu khắc thì chắc chắn chẳng bị khẩu thiệt hao tổn. Ta thường thấy ứng nghiệm. Trong quẻ mà Quan Quỷ và Huynh Đệ cùng phát động thì chắc chắn có thị phi khẩu thiệt. Câu này là nói Huynh Đệ với (liên) Quan Quỷ, chứ không nói Huynh Đệ hoá Quan Quỷ .

16. 父 化 財 必 辛 勤 而 有 得
Phụ hoá Tài tất tân cần nhi hữu đắc
Phụ hoá Tài tất vất vả mới được.
Phụ hoá Tài thì không thể tự nhiên mà được, phải vất vả mới có. Huyn h hoá Tài thì trước tầnm sau tụ, hoặc không lợi lúc đầu mà lợi về sau. Quan hoá Tài mà sinh hợp Thế thân, lợi ở chốn công môn, lợi yết kiến quí nhân, cho người cửu lưu thuật sĩ, cầu tại hoàn toàn hi vọng. Nếu Quan lại khắc Thế là giúp Quỷ hại thân, việc công hay tư đều không tốt.

17. 財 化 鬼 防 耗 折 而 驚 憂
Tài hoá Quỷ phòng hao chiết nhi kinh ưu
Tài hoá Quỷ phòng hao tổn mà lo sợ.
Tài hoá Quan hoặc hoá Huynh rất hung, chủ hao tổn. Lại nếu Thế hào bị thương, e vì tiền mà mang hoạ.

18. 財 局 合 福 神 萬 倍 利 源 可 許
Tài cục hợp Phúc thần vạn bội lợi nguyên khả hứa
Hợp thành Tài cục hay Phúc cục, có thể chắc lợi vạn phần.
Trong quẻ có tam hợp thành Tài cục, động sinh Thế tất chủ lợi liên miên không dứt, lại được Tài vượng thì chắc lợi vạn phần. Hợp thành Phúc cục sinh hợp Thế hào cũng vậy.

19. 歲 君 逢 劫 一 n年 生 意 無 聊
Tuế quân phùng Kiếp nhất niên sinh ý vô liêu
Tuế quân gặp Kiếp, một năm làm ăn chán nản)
Phàm xem làm ăn lâu dài, sợ nhất là Thái Tuế lâm Huynh Đệ, chủ một năm bất lợi, trì Quan Quỷ chủ một năm lo sợ, trì Phụ Mẫu chủ một năm vất vả, trì Tài Phúc chủ một năm thuận lợi.

20. 世 應 二 爻 空 合 虛 約 難 憑
Thế Ứng nhị hào Không hợp hư ước nan bằng
Hài hào Thế và Ứng lâm Không mà hợp thì là hứa hẹn không có căn cứ.
Thê lâm Không khó kiếm được tiền, Ứng lâm Không khó dựa vào người khác. Thế và Ứng đều Không mưu sự hkhông chuẩn thực, Không mà động hợp thì là hư ước, hoá Không cũng thế.

21. 主 人 一 位 刑 傷 往 求 不 遇
Chủ nhân nhất vị hình thương vãng cầu bất ngộ
Hào chủ bị hình thương, đến cầu không gặp.
Chủ nhân là như cầu tài ở quí nhân thì Quan hào làm chủ, cầu tài ở phụ nữ thì Tài hào làm chủ, đại loại như thế. Chủ hạo bị Nhật thần, động hào ình thương, hoặc lâm Không hoặc hoá Khôngđều chủ đến không gặp, mà có gặp cũng chẳng lợi.

22. 世 持 空 鬼 多 因 自 己 遲 疑
Thế trì Không Quỷ đa nhân tự kỷ trì nghi
Thế trì Quỷ lâm Không phần lớn vì mình chần chờ nghi ngờ.
Thế trì Quỷ tất được hào Tài sinh, phàm cầu Tài tất dễ. Nếu lâm Không thì tự mình không hăn hái, nghi ngò mà lui, cho nên không thành tựu. Thế trì Tài lâm Không cũng thế.

23. 日 合 動 財 卻 被 他 人 把 住
Nhật hợp động Tài khước bị tha nhân bả trú
Nhật hợp với Tài động thì bị người khác nắm giữ.
Tài hào động đến sinh hợp là tượng dễ dàng kiếm được. Nếu bị động hào, Nhật thần hợp với hào Tài động này, tất bị người khác nắm giữ khó đến với ta. Muốn biết người nào nắm giữ thì lấy hào hợp mà đoán định, như hào Phụ là bậc tôn trưởng chẳng hạn. Muốn biết ngày nào đến tay mình, tất đợp ngày xung mới được.

24. 要 知 何 日得 財 不 離 生 衰 旺 合
Yếu tri hà nhật đắc Tài, bất li sinh suy vượng hợp
Muốn biết ngày nào được tiền thì chẳng rời lẽ sinh ,vượng, hợp.
Tài động nhập Mộ, hoặc bị hợp thì đợi ngày xung sẽ được; hoặc Tài động gặp Tuyệt thì chờ ngày sinh sẽ được; gặp xung thì chờ ngày hợp; gặp Nguyệt phá thì chờ ngày điền thực, ngày hợp sẽ được; như an tĩnh thì đợi ngày xung sẽ được; gặp Tuần không thì chờ ngày xuất Tuần; phục thì chờ ngày xuất hiện.

25. 欲 决 何 時 有 利 但 詳 春 夏 秋 冬
Dục quyết hà thời hữu lợi, đản tường xuân hạ thu đông
Muốn đoán lúc nào có lợi, chỉ cần rõ xuân hạ thu đông.
Phàm xem hàng hoá lúc nào dược giá không thể đại khái lấy ngũ hành của hào Tài để đoán,như hào Mộc thì đoán xuân và đông được giá, mà lại nên dùng các phép xung thì đợi hợp, hợp thì đợi xung, Tuyệt thì đợi Sinh, Mộ thì đợi lúc xung khai…để đoán. Lại nên dùng hào Tử Tôn để đoán, như Tài ở Trường Sinh thì ngày càng được giá, gặp Đế Vượng thì trước mắt được giá, chậm trễ thì hạ giá mà không có lời.

26. 合 夥 不 嫌 兄 弟
Hợp khoả bất hiềm Huynh Đệ
Hùn hạp thì không hiềm Huynh Đệ.
Phàm xem hùn hạp buôn bán, nếu Thế Ứng đều là Tài hào tất hợp ý. Huynh lâm Quái thân ấy là nguyên nhân dẫn đến chia của cải, nhưng tĩnh thì không ngại mà động thì không nên.

27. 公 門 何 慮 官 爻
Công môn hà lự Quan hào
Cửa công lo gì hào Quan.
Xem về Tài đều kị Quan động, chủ sợ có cản trở. Xem về Tài cho cửa quan tất phải dựa vào quan phủ, nên Quan cần sinh hợp Thế thân mới tốt, còn khắc Thế tất hoạ đến ngay.

28. 九 流 術 士 偏 宜 鬼 動 生 身
Cửu lưu thuật sĩ thiên nghi Quỷ động sinh Thân
Xem cho Cửu lưu thuật sĩ cần Quỹ động sinh Thân.
.Cửu lưu cầu Tài lấy Quan hào làm chủ, nếu xuất hiện mà động sinh hợp với Thế tất nhiên xứng ý, kị hình khắc với hào Thế.

29. 六 畜 血 財 尤 喜 福 興 持 世
Lục súc huyết Tài vưu hỷ Phúc hưng trì Thế
Lục súc khó kiếm tiền, nên có Phúc động trì Thế.
Phàm xem quẻ bán buôn lục súc nuôi dưỡngdeeuf cần Tử Tôn vượng tướng, trì Thế lâm Thân thì tốt. Phụ Mẫu phát động tất có thương tổn, hoá xuất Thổ Quỹ nên phòng ôn dịch mà chết. Phúc vượng Tài lâm Không, lục súc tuy tốt mà không có lợi.

30. 世 應 同 人 放 債 必 然 連 本 失
Thế Ứng đồng nhân, phóng trái tất nhiên liên bản thất
Thế Ứng cùng là Huynh Đệ, cho vay tất mất vốn.
Cho vay tối kị Thế Ứng đều là Huynh Đệ, tất khó đòi, Tài hào Tuyệt thì vốn cũng không còn. Thế Ứng lâm Không cũng thế.

31. 日 月 相 合 開 行 定 主 有 人 投
Nhật Nguyệt tương hợp, khai hàng định chủ hữu nhân đầu
Được Nhật Nguyệt hợp thì mở hàng chủ có người đến.
Người mở hàng xem về Tài, cần Thế Ứng đừng lâm Không, Tài Phúc cần trọn vẹn, Quan Quỷ cần hữu khí, Phụ Huynh cần suy tĩnh mới là thượng cát. Lại được Nhật Nguyệt, động hào sinh hợp với Thế, thì người xa gần tới lui cửa hàng, tài lợi đều thuận. Động hoá Quan Huynh thường thị phi khẩu thiệt. Ứng lâm Không chủ mở hàng không thành.

32. 應 落 空 亡 索 借 者 失 望
Ứng lạc Không vong sách tá giả thất vọng
Ứng lâm Không, đi vạy bị thất vọng.
Đi vay mượn không nên Ứng lâm Không, Không thì chẳng thực. Hào chỉ vật muốn vay mượn đừng Không thì thong thả cũng có hi vọng. Như vật là áo quần, kinh sách thì lấy hào Phụ Mẫu; lục súc, đồ uống rượu thì lấy Tử Tôn . Ngoài ra tiền bạc, thực phẩm đều lấy hào Tài.

33. 世 遭 刑 剋 賭 博 者 必 輸
Thế tao hình khắc, đổ bác giả tất thâu
Thế gặp hình khắc, đánh bạc tất thua.
Phàm xem đánh bạc cần Thế vượng, Ứng suy. Thế klhắc Ứng ta thắng, Ứng khắc Thế người tháng. Huynh Quỷ động hình khắc Thế hào, hoặc Thế lâm Huynh, lâm Khôngđều chủ không thắng. Thế Ứng tĩnh mà lâm Không, việc đánh bạc không thành. Thế ở Quan Quỷ, phong người âm mưu lường gạt ta. Gian hào động hoá Quan Quỷ, Huynh Đệ thì phần nhiều là đánh lộn.

34. 鬼 剋 身 爻 商 販 者 必 遭 盜 賊
Quỷ khắc Thân hào, thương phiến giả tất tao đạo tặc
Quỷ khắc hào Thân, bán buôn tất gặp giặc cướp.
Bán buôn kinh doanh nếu gặp Quan lâm Huyền Vũ, động khắc Thế tất gặp hoạ giặc cướp.

35. 間 興 害 世 置 貨 者 當 慮 他 人
Gian hưng hại Thế, trí hoá giả đương lự nha nhân
Gian hào động hại Thế, đưa hàng hoá cần lo người môi giới.
Bán hàng cần Ứng hào sinh hợp Thế hào, tất nhiên dễ thành; hình khắc Thế tất khó. Hào chỉ hàng hoá nhiều thì hàng hoá nhiều, hào này ít thì ít hàng hoá, Không phục thì không có hàng hoá. Hào chỉ hàng hoá như lục súc thì xem hào Phúc, ngũ cốc thì xem hào Tài chẳng hạn. Tối kị là Huynh Đệ động, phòng bị côn đồ cướp hoặc bị lường gạt. Huyn ở gian hào khắc Thế hào cần phong môi giới âm mưu cướp tiền bạc. Đi ra ngoài buôn bán gặp Ứng lâm Không thì chẳng thuận lợi.

36. 停 搨 者 喜 財 安 而 鬼 靜
Đình tháp giả, hỉ Tài an nhi Quỷ tĩnh
Cất hàng hoá, mừng được Tài yên mà Quỷ tĩnh.
Cất hàng hoá không nên Tài động, động tất có biến. Cũng không nên lâm Không sợ có thay đổi. Quan Quỷ động thì hoạ chẳng lường. Phụ Mẫu động hoá Quan Quỷ hình khắc Thế hào, bị mưa làm hư hàng hoá. Cho nên cất hàng hoá cần 6 hào an tĩnh, chỉ có Tử Tôn động là tốt.

37. 脫 貨 者 宜 財 動 而 身 興
Thoát hoá giả nghi Tài động nhi Thân hưng
Bán hàng thì cần Tài động mà Thân động.
Tài động tất chủ dễ bán. Nếu Tài ở ngoài động sinh Thế, cần đi xa bán hàng. Tài ở nội quái động sinh Thế thì bàn tại địa phương. Nếu Tài trì Thế mà Tử Tôn ở ngoại quái động, cũng nên đi nơi khác để bán hàng. Người đọc cần thông biến.

38. 路 上 有 官 休 出 外
Lộ thượng hữu Quan hưu xuất ngoại
Hào lộ trị Quann đừng ra ngoài.
Hào ngũ là lộ (đường) , lâm Quan phát động, giữa đường nhiều nguy hiểm, không nên ra ngoài. Muốn biết tai hoạ gì xem Lục thần để đoán. Như Bạch Hổ là sóng gió, Huyền Vũ là đạo tặc chảng hạn.

39. 宅 中 有 鬼 勿 居 家
Trạch trung hữu Quỷ vật cư gia
Hào trạch gặp Quỷ chớ nên ở nhà.
Hào nhị là hào trạch (nơi ở).Ở nhà cầu Tài, mà Quỷ ở hào này động thì bất lợi. Xem ngũ hành để đoán. Như Hoả Quỷ thì kị đèn đuốc chẳng hạn. Được Tử Tôn trì Thế phát động mới không bị hại. Nếu không có Tử Tôn động thì nên dời phố mới có thể giải được.

40. 內 外 無 財 伏 又 空 必 然 乏 本
Nội ngoại vô Tài, phục hựu Không, tất nhiên phạp bản
Nội ngoại quái không có hào Tài, Tài phục lại lâm Không tất thiếu vốn.
Nếu biến hào cũng không có hào Tài, hào Tài phục lại lâm Không, thì người dù muốn kinh doanh cũng thiếu vốn.

41. 父 兄 有 氣 財 歡 絕 莫 若 安 貧
Phụ Huynh hữu khí, Tài hoàn Tuyệt, mạc nhược an bần
Phụ hào, Huynh hào hữu khi, Tài hào lại Tuyệt, thì chẳng bằng nghèo mà an thân.
Hai hào Phụ, Huynh hữu khí, phòng bị hết vốn. Chẳng bằng an thân thủ phận.

生 計 多 端 占 法 不 一但 能 誠 敬 以 祈 求 自 可 預 知 其 得 失
Sinh kế đa đoan, chiêm pháp bất nhất đản năng thành kính dĩ kỳ cầu tự khả dự tri kỳ đắc thất.
Xem việc làm ăn rất rắc rối, phép xem không giống nhau, chỉ phải thành tâm để cầu mới có thể đoán trước được hay mất.

[1] Giải thích như thế này thì chẳng có gì lạ, chỉ diễn ý “ tham sinh vong khắc”(ham sinh mà quê khắc). Huynh động sinh Tử, Tử động sinh Tài mà thôi. Không nêu được sự thái quá của hào Huynh làm nó không thể khắc Tài.
[2] Thật ra với Quái thân thì chưa chắc đã nghiệm, chỉ ngại Huynh ở hào Thế, nhưng cũng còn phải xét suy vượng nữa.